Đề án học phí mới dự kiến sẽ được áp dụng từ năm 2009 và mức học phí sẽ được thu theo từng nhóm ngành.

Ông Nguyễn Văn Ngữ, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ GD&ĐT) cho biết, cơ chế học phí mới cho phép các trường có mức thu phù hợp với tình hình và chất lượng nhà trường.

Như vậy, cơ chế học phí mới sẽ mang tính chất “mở”, không đóng khung cố định kiểu các trường áp dụng đến khi kịch trần thì điều chỉnh. Đề án học phí mới bảo đảm không để bất kỳ trường hợp sinh viên nào phải bỏ học vì vấn đề học phí.

Khối y dược và nghệ thuật sẽ có mức học phí cao nhất

Đề án học phí mới dự kiến sẽ được áp dụng từ năm 2009 và mức học phí sẽ được thu theo bảy nhóm ngành như: kinh tế, khoa học xã hội - nhân văn, khoa học kỹ thuật, công nghệ, y dược, nghệ thuật…

Dự kiến khối y dược và nghệ thuật sẽ có mức học phí cao nhất do phải đầu tư nhiều trang thiết bị hiện đại phục vụ thực hành.

Nhóm ngành kinh tế, khoa học xã hội - nhân văn có chi phí đào tạo tương đối thấp so với các nhóm ngành khác do không đòi hỏi nhiều trang thiết bị thực hành. Quy mô lớp của nhóm ngành này cũng lớn nên học phí sẽ thấp hơn.

Đề án chỉ quy định học phí áp dụng tại các cơ sở giáo dục đào tạo công lập. Các trường ngoài công lập vẫn tiếp tục hoạt động và thu học phí theo Luật giáo dục, nghĩa là các trường tự chủ về tài chính, tự cân đối thu chi. Học phí ở khối đào tạo sẽ tiến tới đảm bảo chi phí đào tạo, trước hết là chi thường xuyên.

Cơ chế học phí mới này cho phép các trường liên tục tạo ra mức thu phù hợp với tình hình và chất lượng mà trường tạo ra, tạo điều kiện để các trường định ra mức học phí riêng cho mình để cạnh tranh nhưng không được vượt ra khỏi mức quy định của Nhà nước.

Trường nào muốn tiếp tục tăng thêm học phí, phải công khai rõ khoản tăng phục vụ mục đích gì. Mặt khác, nếu không thay đổi, đầu tư điều kiện đào tạo, các trường cũng không thể thay đổi mức học phí.

Để đánh giá chất lượng đào tạo sinh viên trước mắt phải căn cứ trên điều kiện giảng dạy, học tập để đánh giá. Đề án học phí nếu được thông qua thì thực hiện càng sớm càng tốt.

Sinh viên nghèo không phải bỏ học

Theo ông Đặng Văn Ngữ, đề án học phí mới đã được xây dựng một cách thận trọng, dựa trên kết quả khảo sát kỹ lưỡng ở nhiều vùng, nhiều khu vực trên nhiều đối tượng khác nhau và có một lộ trình thực hiện cụ thể. Trong đó, chi phí giáo dục phổ thông chủ yếu do ngân sách nhà nước đảm bảo, học phí phổ thông nằm trong khả năng chi trả của người dân.

Thực tế nếu tăng học phí phần đóng góp cho đào tạo của người dân tăng lên, nhưng bên cạnh đó phần hỗ trợ của Nhà nước thông qua cho vay cũng tăng đáng kể.

Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thiện Nhân cho biết, kiên quyết không để tình trạng vì không trả đủ học phí mà trò nghèo thất học. Vì vậy, chính sách cho vay đã được triển khai hơn một năm và hiện đang thực hiện có hiệu quả. Số tiền cho vay cũng tăng lên nhằm bù trượt giá.

Ông Đặng Văn Ngữ cho biết, để tạo điều kiện cho các trường thu học phí tương xứng với chất lượng đào tạo, ngay trong tháng này, Bộ GD&ĐT sẽ ban hành chính sách “ba công khai, bốn kiểm tra”. quy định các trường phải công khai tất cả các điều kiện, chi tiết liên quan đến học phí.

Trong đó, ba công khai gồm: công khai chất lượng đào tạo; công khai các điều kiện về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên; công khai về thu, chi tài chính. Bốn kiểm tra gồm: kiểm tra việc phân bổ và sử dụng ngân sách giáo dục - đào tạo; kiểm tra việc thu và sử dụng học phí trong các nhà trường; kiểm tra việc sử dụng các khoản đóng góp tự nguyện của người dân và các tổ chức cho nhà trường; kiểm tra thực hiện chương trình kiên cố hóa trường lớp và xây dựng nhà công vụ cho giáo viên.

Đại học Kinh tế TP.HCM: Đề xuất thu học phí theo khu vực tuyển sinh

Đề xuất này được Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP.HCM Phạm Văn Năng đưa ra tại buổi làm việc với Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thiện Nhân vào cuối tháng 12/2008.

Theo đó, đối với sinh viên hệ chính quy thuộc KV1 phải đóng học phí là 300 ngàn đồng/tháng; KV2-nông thôn là 330 ngàn đồng/tháng; KV2: 360 ngàn đồng/tháng và KV3 là 400 ngàn đồng/tháng. Theo ông Năng, nếu thực hiện cơ chế thu học phí mới thì năm học tới, mỗi sinh viên phải đóng học phí khoảng 5,5 triệu đồng/năm. Mức học phí này vẫn còn thấp hơn so với đề án tăng học phí của Bộ (430 ngàn đồng/tháng).

Được biết, hiện nay mức thu học phí của các trường ĐH công lập vẫn là 180 ngàn đồng/tháng, ĐH Kinh tế TP.HCM phải bù lỗ mỗi năm khoảng 32 tỷ đồng cho các hoạt động giảng dạy tại trường.

Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân cho biết: Trong đề án tăng học phí của Bộ không có tăng học phí theo khu vực. Nếu đề án tăng học phí được thông qua và đầu năm 2009, dù tăng ở mức nào, thí sinh nghèo trúng tuyển ĐH sẽ được xem xét hỗ trợ bằng mọi chính sách, trong đó có chính sách cho vay để đi học. Tuyệt đối không để học sinh nghèo bỏ học ĐH.