Chàng không trả lời cô gái, chàng chỉ hỏi một điều gần như lạc đề :
- Cô bé có còn giữ tấm hình nào của mẹ hay không ?
- Dạ còn, chú muốn xem à ?
Chàng gật đầu. Cô gái đứng dậy lục trong xách tay, lấy đưa cho chàng một tấm hình đen trắng. Tấm hình đã muốn ố vàng vì thời gian năm tháng. Trong hình một người đàn bà khoảng 24,25 tuổi đứng gần bên một đứa bé gái. Sau lưng là căn nhà tranh, một bên chái quỵ hẳn xuống được chống lên bằng cây nạng gộ Căn nhà trông giống như một phế binh lạc loài cô đơn.
- Đây là mẹ cháu. Đứa bé gái này là cháu lúc đó lên năm tuổi.
Người đàn bà mái tóc đó, khuôn mặt đó làm sao chàng quên được. Khuôn mặt đã tan thành máu nuôi cơ thể chàng suốt bao năm.Chàng hốt hoảng quay sang nhìn cô gái. Lúc này chàng mới phát giác ra rằng: mái tóc, khuôn mặt ,đôi mắt , vóc dáng là cuả Đành hai mươi năm về trước. Thảo nào khi gặp cô gái chàng đã có cảm giác thân quen như đâu từ muôn kiếp. Thật giản dị, tại sao mãi đến giờ phút này chàng mới biết được ? Chàng cũng chợt nhớ , từ lúc quen cô gái đến giờ chàng vẫn chưa có dịp hỏi tên. Giờ thì chàng hỏi mà giống như kiểm chứng , xác nhận một điều :
- Cô bé có phải tên là ... Uyên Hạ ?
Cô gái ngạc nhiên gật đầu, chàng tiếp :
- Mẹ cô bé tên ... Đành ?
Cô gái thảng thốt:
- Tại sao?... Tại sao chú lại biết tên mẹ cháu ?
Giống như vừa kéo xong một bi thuốc lào vào buổi sáng bụng trống, chàng nói trong cơn say dật dờ choáng váng như là nói cho riêng mình đã trở thành một hồn ma hiện về báo mộng:
- Vì sao ả ..Vì tấm hình này là hình của vợ con tạ Vì mái tranh nghèo đổ nát phiá sau là chứng tích nơi ta đã từng đến đó , từng ở đó từ những năm tháng còn thợ Trước mặtcòn có một giòng sông, lần cuối ta ngồi bên ai vào một đêm tối trời để đặt tên cho con là Uyên Ha Và bởi vì ta là người lính thua trận mà hơn hai mươi năm về trước, mẹ con tưởng rằng ... ta đã chết.